Wandelen is populairder dan ooit en in De Nationale Parken kan het erg druk zijn. Wil je een rustige, maar stevige wandeling? Jolanda neemt je mee met het rondje Hoekenbrink over de oude ‘Kijkduin’ op Landgoed Berkenheuvel, langs het Noordsveen, door natuurgebied de Hoekenbrink en het Dieverzand. Genieten!
Start- en eindpunt: Parkeerplaats ‘de Witte Bergen’ aan de Bosweg in Diever
Afstand: 10.5 kilometer
(De Parkeerplaats is een ‘lusje’ aan de Bosweg. Vanuit Diever gezien aan de rechterkant meteen na Camping Diever)
Landgoed Berkenheuvel
Steek aan het eind van het parkeer-lusje (bekeken vanuit de richting Diever) de Bosweg over en loop aan de overkant door het houten hek het begrazingsgebied binnen. Ga bij de T-splitsing naar rechts. Je loopt nu door Landgoed Berkenheuvel. Dit bos is van oorsprong een grove dennenbos. Het werd ruim een eeuw geleden aangelegd door de eigenaar van het landgoed, dhr. Van Daalen. Er was indertijd veel vraag naar dennenhout. Het werd onder andere gebruikt om de schachten van mijnen mee te stutten. In dit bos is het eigenlijk altijd rustig. Meestal kom je maar een enkele wandelaar tegen.
Loop alsmaar rechtdoor. Negeer het kleine zijpaadje en volg het pad verder het bos in. In een groot gedeelte van het bos is de bodem begroeid met een deken van kraaiheide. Deze heide draagt in de zomer zwarte besjes, die kraaien graag eten. Vandaar ook de naam. In dit stuk bos is een deel van de kraaiheide verdreven. Als je de natuur zijn gang laat gaan verschijnen er namelijk vanzelf berken en eiken. De eiken ontstaan vaak uit vergeten wintervoorraden van de Vlaamse gaai of van de eekhoorn. De komst van loofbomen zorgt vervolgens ook voor een andere bodembedekking. Even verderop zie je stukken met meer kraaiheide op de bodem.
Over de Kijkduin
Blijf alsmaar rechtdoor lopen. Ga bij het kruispunt rechtdoor en ga verderop ook bij het volgende kruispunt rechtdoor. Vergeet niet om onderweg steeds even opzij te kijken naar de prachtige doorkijkjes in het bos. Door de hoogteverschillen kun je soms heel ver kijken. Ga bij het kruispunt van verschillende paden opnieuw rechtdoor. Dit is het pad naast de kleine kei. Negeer het zijpad rechts en ga bij het volgende kruispunt opnieuw rechtdoor. Meteen kom je weer op een kruispunt dat eigenlijk bestaat uit een zijpad rechts en dan een zijpad links. Ga ook daar rechtdoor en loop de heuvel op. De heuvel waar je nu overheen loopt was vroeger de hoogste stuifduin van dit bos.
De eigenaar noemde deze duin ‘De Kijkduin’. Vanaf hier had je een prachtig uitzicht over het gebied. Rond 1920 liet hij boven op de duin een houten uitkijktoren bouwen om zo beginnende bosbranden vanuit de hoogte beter op te kunnen sporen. De vier stenen fundamenten van deze ‘brandtoren’ kun je boven op de heuvel nog zien. Ook het hoogteverschil kun je nog goed zien, maar het uitzicht is wel veranderd. Vroeger was de duin vrij kaal, maar door de jaren is er op en om de duin een stuk meer begroeiing gekomen.
Volg de ‘trap’ van boomwortels naar beneden en vervolg het pad. Een stuk verderop zie je aan de linkerhand een indrukwekkend grote en ongetwijfeld zeer oude den! Negeer het zijpad rechts en vervolg je weg rechtdoor. Het pad komt uit op een breed zandpad, de Torenlaan. Hier sla je rechtsaf.
In dit bos vind je veel van dit soort lange rechte zandpaden. Dhr. Van Daalen legde de paden aan om het afvoeren van zijn hout met karren makkelijker te maken. Hij gaf de paden zelf ook namen. De houten naambordjes zijn bijna overal verdwenen. De laatste jaren worden de brede paden door Natuurmonumenten steeds meer vervangen voor meer avontuurlijke paden.
Je loopt nu tussen een dubbele rij met Amerikaanse eiken door. Negeer daarna een zijpaadje rechts en een zijpad links. Je komt nu bij een tweede rij met eiken. Sla halverwege deze rij eiken het zijpad links in. Mocht je twijfelen of dit het goede zijpad is: Bij de afslag liggen aan de rechterkant twee grote omgevallen bomen. Die zullen hier de komende jaren vermoedelijk nog wel liggen.
Naar het Noordsveen
Vervolg het pad en ga verderop bij het kruispunt rechtdoor. Sla aan het einde van het pad rechtsaf. Dit bospad heet de Simonslaan, maar het bord zie je pas aan het einde van het pad. Ga aan het eind van het pad rechtsaf het fietspad op. Je verlaat Landgoed Berkenheuvel en loopt nu langs een kwetsbaar natuurgebied. Je mag het niet betreden, maar ook vanaf de zijkant is het weidse uitzicht over het gebied de moeite waard. Er staat hier langs het fietspad een bankje voor een welverdiende pauze.
Vervolg je weg over het fietspad en sla bij ANWB-paddenstoel 24357 rechtsaf het brede graspad tussen het bankje en het smalle fietspad op. Ga dus niet fietspaadje op! Het graspad gaat verderop over in een breed bospad. Ga bij het kruispunt rechtdoor.
Je loopt nu langs het Noordsveen. Dit prachtige verscholen ven zie je aan je linkerhand liggen. Aan de overkant van het ven zie je soms de zwarte Sayaquesa-runderen grazen. Ze houden de boompjes en grassen kort. Met hun hoeven vertrappen ze de planten, waardoor hun zaden gemakkelijker kunnen kiemen. Dit gebied hoort bij Nationaal Park Het Drents Friese Wold. Het symbool van dit park is de Zwarte Specht. Wie weet tref je hem aan op de stammen van dode bomen!
Op weg naar natuurreservaat De Hoekenbrink
Na het Noordsveen ga je bij het volgende kruispunt rechtsaf. Bij het kruispunt daarna ga je rechtdoor. Je volgt dit pad tot het eind. Het pad komt uit op een fietspad met daarnaast een breed zandpad. Sla hier linksaf. Je loopt nu over de Grensweg, ofwel over de grens van Landgoed Berkenheuvel. Je loopt nu een stukje mee met het Drenthepad, herkenbaar aan de roodgele vlaggen. Loop bij het kruispunt rechtdoor. Steek het veerooster over en steek aan het einde van de Grensweg de autoweg (Bosweg) over. Sla aan de overkant rechtsaf het fietspad op en sla meteen linksaf naar de parkeerplaats van natuurkampeerterrein Oude Willem.
Tip: Voor een kortere wandeling kun je vanaf deze parkeerplaats een uitgezette rondwandeling door natuurgebied De Hoekenbrink maken. Deze wandeling is 5 kilometer en wordt aangegeven met blauwe bordjes.
Halifax en De Hoekenbrink
Ga op de parkeerplaats naar rechts richting natuurreservaat De Hoekenbrink. Je kunt nog steeds de roodgele vlaggen van het Drenthepad volgen. Ga rechtdoor door het houten hek. Je loopt nu langs het Halifax-monument. Hier is in november 1943 een Canadese Halifax-bommenwerper neergehaald, die op weg was naar een bombardement op Berlijn. De namen van de bemanningsleden staan op de gedenksteen vermeld.
Vervolg het pad naast het fietspad rechtdoor en ga vlak voor het wildrooster rechtsaf. Loop de zandduin op. Van hieruit heb je een prachtig uitzicht over natuurreservaat De Hoekenbrink. Je ziet hier droge en natte heide, stuifzand, moerassig gebied en bos op een klein stukje Westerveld. Prachtig! Er staat hier een bankje, maar deze is meestal bezet. Meer mensen hebben dit prachtige natuurgebied ontdekt! Naast andere mensen kun je hier schapen en runderen tegenkomen, die ervoor moeten zorgen dat dit gebied niet weer verandert in een bos. In augustus is dit gebied extra mooi, want dan bloeit de heide prachtig paars.
Loop de duin af en ga beneden linksaf. Je kunt ook hier nog de geelrode vlaggen van het Drenthepad volgen. In dit gebied broeden veel leeuweriken. Je ziet ze niet zo snel, maar kunt ze wel horen zingen. Volg het pad met de bocht mee naar rechts en loop om het heideveld heen. Ga bij het kruispunt rechtdoor. Door het houten hek verlaat je De Hoekenbrink. Steek linksaf het fietspad op en ga bij paddenstoel 23276 linksaf. Je loopt nu langs de zijkant van het natuurgebied en je kunt dus nog even nagenieten. Je volgt dit pad een flink stuk en steekt bij de eerste afslag rechtsaf. Mocht je twijfelen of je bij het goede pad bent, ook hier zie je weer een roodgele vlag van het Drenthepad.
Door het Dieverzand naar ‘de witte bergen’ en terug naar de auto
Vervolg het pad rechtdoor en negeer de zijweg links. Het Drenthepad buigt hier af.
Tip: Het Drenthepad is een lange-afstand-wandelpad. Dit streekpad maakt een rondje langs de grenzen van Drenthe. Je kunt het gehele Drenthepad wandelen in 18 etappes, maar je kunt de wandelingen met behulp van de kaarten in het boekje zo kort of zo lang maken als je zelf wilt. In totaal is het rondje 324 kilometer. De eerste etappe start in Beilen, maar je kunt ook ergens anders op het rondje starten. Het heen en weer reizen is soms gedoe, maar de meeste etappes zijn zeker de moeite van het reizen waard.
Je loopt nu door bosreservaat Dieverzand. Ook dit is een grove dennenbos, aangelegd op voormalig stuifzand en heidegrond. Je hoort hier regelmatig een specht trommelen, maar wij hebben nooit kunnen zien of het een zwarte was. volg dit pad nog een stuk, blijf goed luisteren en kijken. Je weet maar nooit!
Ga aan het eind van het pad met de bocht mee naar rechts. Ga verderop bij het kruispunt rechtdoor. Negeer een afslag naar links. Ga bij de splitsing linksaf en op het volgende kruispunt rechtsaf.
Je komt nu uit bij zandverstuiving ‘De Witte Bergen’. In het verleden bestond dit gebied bijna geheel uit stuifzand dat was ontstaan door de intensieve begrazing van het gebied. Dhr. van Daalen van ging de strijd aan tegen het zand. Eigenlijk hield hij meer van jagen, maar zijn vrouw was tegen de jacht. Toen is hij zich meer gaan bezig houden met de natuur. Hij legde houtwallen aan en plantte berken en dennen. Hier is dus nog een klein stukje stuifzand overgebleven. Niet alleen prachtig om te zien, maar ook een prima plek om na te genieten van de wandeling onder het genot van een heerlijke picknick.
Om bij de auto terug te komen loop je links langs het zand. Aan het eind van de zandvlakte ga je rechtdoor. Volg dit pad rechtdoor. Bij de open plek zie je aan de rechterkant je auto weer.
