Ik zal er maar eerlijk voor uitkomen: ik heb keuzestress. En het is een enorm luxeprobleem. En ik weet ook dat ik niet de enige ben, ik zie het zelfs steeds meer. We hebben zoveel keuzes in alles, dat we werkelijk geen idee meer hebben wat we moeten kiezen en waar we goed aan doen. Wat gaan we vanavond eten, welke kleding trek ik aan, die witte of toch die zwarte auto, vakantie naar Spanje of in eigen land, hele of kapotte dooier…
En misschien denk je het nu al: hierboven zijn allemaal materialistische zaken, die geen echte invloed hebben op ons leven. En toch kunnen deze “kleine” dingen ons al stress bezorgen. Je ziet het bij jonge kinderen: laat ze kiezen uit 2 snoepjes en de keuze is al lastig, geef een keuze uit 5 en je ziet de paniek toeslaan. Elke dag bestaat uit het maken van keuzes en die keuzes worden steeds meer. Voor een avondje bankhangen hebben we alleen al keuze uit 30+ zenders naast zeker 5 verschillende streamingsdiensten met ieder een uniek en groot aanbod. Niet voor niks is er de term FOMO: Fear Of Missing Out, ofwel de angst om iets te moeten missen.
Met enige regelmaat moeten we ook grote keuzes maken, welke daadwerkelijk van invloed kunnen zijn op ons leven en onze toekomst. Dit kan bijvoorbeeld zijn welke opleiding je gaat volgen of waar je gaat wonen, maar ook de keuze om bij je partner te blijven of om wel of niet het behandelingstraject in te gaan bij ziekte. Dit zijn geen keuzes die over 1 nacht ijs gaan en kennen vaak al een langer voortraject. Soms worden we gedwongen om te kiezen en soms is het helemaal uit eigen overtuiging. Maar dat ze van invloed kunnen zijn op ons leven en dat van anderen staat vast.
Soms worden er keuzes voor ons gemaakt, zonder dat we daar zelf invloed op hebben. En gek genoeg hebben we ook dan een keuze: hoe ga je hiermee om? Dit is voor iedereen weer anders en heeft vaak te maken met wat we in onze vroege jaren hebben geleerd. Als kind leren we onszelf manieren aan om te kunnen omgaan met tegenslagen en moeilijke situaties, dit wordt ook wel coping genoemd. Dit leren we door het voorbeeld wat we krijgen van bijvoorbeeld onze ouders en op basis van succeservaringen; wat werkt voor mij?
Op het moment dat we geconfronteerd worden met tegenslagen, bijvoorbeeld een ontslag, verlies van een dierbare of ziekte, zullen we in een soort reflex terugvallen op onze coping. Dat is wat we kennen en wat veiligheid biedt. Maar soms is die coping niet zinvol in deze specifieke situatie of gaat de coping tegen je werken. En dan heb je de keuze om een andere coping in te zetten. Dit vraagt vaardigheden, moed en kennis van jezelf. Herkennen van patronen bij jezelf en deze doorbreken om er op de lange termijn profijt van te hebben.
Dus zelfs wanneer je denkt geen keuze meer te hebben, heb je altijd nog een keuze. Precies dit is voor mij vrijheid: vrijheid om eigen keuzes te kunnen en mogen maken. Te kunnen bepalen en kiezen hoe mijn leven eruitziet. Binnenkort zijn er de gemeenteraadsverkiezingen en kan ik op kleine schaal invloed hebben op de keuzes die er gemaakt gaan worden over mijn leefomgeving. Daarom ga ik stemmen en moedig ik iedereen aan hetzelfde te doen. En waar ik op ga stemmen? Dat moet ik nog even kiezen, zoveel keuzes….